13 Mayıs 2014 Salı

KIŞ UYKUSUNA YATAN HAYVANLAR



KIŞ UYKUSUNA YATAN HAYVANLAR

Kurbağa
Bazı kurbağaların kış uykusu sırasında vücutlarında buz kristalleri oluştuğu keşfedilmiştir. Bu kurbağalardan gri ağaç kurbağası ve ilkbahar kurbağası gibi türlerin hepsi, kışları don olaylarının görüldüğü coğrafi bölgelerde yaşarlar.





Kaplumbağa
Ekim ayından itibaren havalar soğudukça ve yiyecekler azaldıkça kaplumbağaların bedensel aktiviteleri azalır ve kendilerini korumak için uyku haline geçerler. Kalp atışları ve solunumları da yavaşlar. Ekim'le Mart arası kış uykusuyla geçer.



Kutup Ayısı

Anne adayı kutup ayısı kış uykusuna girdiği dönemde hiç enerji harcamamak ve yavrularının daha iyi beslenmesini sağlamak için metabolizmasının hızını düşürür. 7 ay boyunca metabolizmasındaki yağı proteine çevirir ve yavrularının beslenmesini sağlar.


Soğuktan Koruyan Kalkan Kış Uykusu

Kutuplarda yaşayan canlılar kalın kürklere sahiptirler, bu onları soğuktan korur. Ancak bazı küçük memeliler kalın kürkleri olmasına rağmen çabuk ısı kaybeder ve sonuç olarak da besinlerini hızla yakmak zorunda kalırlar.

Sibirya Ayısı

Sibirya boz ayısı sonbaharda şişmanladıktan sonra, yuvasına çekilir ve aylarca (4 ila 7 ay) süren bir uyku dönemine girer. Ayının 37 derece olan vücut ısısı, kış uykusu sırasında 5 ila 6 derece azalır. Buna rağmen, kalp atışı ve nefes alma ritimleri daha yavaşlar. 




Ayılar

Ayılar yazın günde yaklaşık 20.000 kalori alırlar. Normal şartlarda günlük aldıkları kalorinin 4000 kaloriyi aşmadığı dikkate alındığında bu oranın ne kadar yüksek olduğu daha iyi 

anlaşılmaktadır. Özellikle kış uykusuna yatmadan önceki son günlerde reçineli bitkiler gibi hazmı oldukça zor besinleri yemeyi tercih ederler. 





Yarasa


Gece kuşları olan yarasalar kış mevsimini mağaralarda ya da maden yataklarında geçirirler çünkü bu mekanlar kış uykusu için gerekli olan donma noktasının üzerinde bir ısıya ve nemli ortama sahiptir.





Köpek Balıkları

İri köpek balıkları da denizlerdeki pek çok canlı gibi planktonlarla beslenirler. Kuzey Denizi'nde her Kasım ayında plankton yoğunluğu azaldığı için köpek balıkları besin ararken her zaman harcadıklarından çok daha fazla enerji harcamak zorunda kalırlar.








NESLİ TÜKENEN DENİZ CANLILARI



              NESLİ TÜKENEN DENİZ CANLILARI


KISA GAGALI YUNUS

Kısa gagalı yunus (Delphinus delphis), Akdeniz alttürüdür. Son 40 yıl içinde türün nüfusu aşırı avlanma ve yaşam alanlarının bozulması sonucu %50 düşmüştür.



CARETTA CARETTA



Koruma altına alınan bir başka canlı olan Caretta Caretta, bir deniz kaplumbağası türüdür. Yumurtlamak dışında karada hiç bulunmayan türün bir kerede 100’den fazla yumurta bırakabildiği tespit edilmiştir. Yavrular iki aylık kuluçka döneminden sonra denize girerek yaşamlarına devam ederler. Akdeniz sahillerine yayılmış olan türün en büyük yumurtlama alanlarından biri de Türkiye’dir.

TON BALIĞI



Atlantik orkinosu (Ton balığı), Batı ve Doğu Atlantik ile Akdeniz'de yaşayan büyük bir göçebe balık türüdür. Bu balık en önemli suşi kaynağıdır. Doğu Atlantik ve Akdeniz'de durdurulamayan avlanma nedeniyle türün soyu tükenmeyle karşı karşıya kaldı. 






AKDENİZ FOKU


Akdeniz foku, yüzgeçayaklılar (Pinnipedia) alt takımına ait bir deniz memelisidir. Yüzgeçayaklılar içinde gerçek foklar (Phocidae) familyasında ve Keşiş fokları (Monachus) cinsinden bir foktur.
Yeryüzünde sadece doğu Akdeniz sahilleri ile doğu Atlantik sahillerinde yaşamakta olan Akdeniz foku tüm yüzgeçayaklılar arasında dünyada sayıca en az olanıdır.
  
                                                                      


BÜYÜK PANGASİUS


Kamboçya, Çin, Tayland ve Vietnam'da, yağmur ormanları tarafından çevrili büyük nehirlerin dip sularında yaşıyor. Nehirlerin kirlenmesi, aşırı avlanma ve akvaryum balığı ticareti yüzünden nüfusu 30 yıl içinde yüzde 99 oranında azaldı. Büyük baraj projelerinin göç yollarını kesmesi, son darbeyi vurdu.


PAPATYAGİLLER


PAPATYAGİLLER


Papatyagiller, Latince adıylaCompositae (=Asteraceae) familyası ülkemizde 1100'den fazla türü ile az önce de söylediğim gibi sık sık karşılaştığımız bir familya. Familyadaki bitkilerin çoğu otsu. Çiçeklerini incelediğinizde baş şeklinde toplanmış, küçücük çiçeklerden oluşan bir topluluk yani kapitulum tipinde olduğunu kolayca farkedersiniz. Çiçeğin altında genellikle yeşil renkli sıra sıra pulsu yaprakçıklar bulunur ki bu küçük yaprakçıkların her biri brakte, tamamına ise involukrum deniyor.







Asteraceae bitkilerinde kokulu maddeleri taşıyan salgı tüyleri mevcut ve familyaya karakteristik. Mikroskopta dikkatlice incelediğinizde üzeri sivri çıkıntılı küresel polenler ve salgı tüyleri bitkinin bu familyada olduğuna karar vermenizde yardımcı olabilir. 












Çiçek halkalarına baktığımızda çanak yaprakların (sepal, kaliks parçaları) pul veya tüysü hale gelmiş olduğunu görüyoruz. Tüysü çanak yapraklara papus adı veriliyor. Çanak yapraklar (petal, korolla parçaları) ise ya tüp şeklinde birleşmiş ya da birleşerek tek bir şeritsi yapı oluşturmuş. İşte tüp şeklindeki petallerin oluşturduğu çiçeğe tüpsü, şerit şeklinde olanlara ise dilsi çiçek diyoruz.





KELEBEK TÜRLERİ


KELEBEKLER VE TÜRLERİ


Dünya üzerinde en çok ilgi çeken ve en çok merak uyandıran renkli canlıların ilk sırasında yer almaktadırlar. Kanatlarının yapıları renkleri desenleri ve büyüklükleri kelebeklerin türlerine bağlı olarak değişiklik göstermektedir.

Kelebeklerin çoğalması yumurtlamaları ile gerçekleşir. Çiftleşmeden sonra dişi kelebekler yumurtalarını, ağaç kabuklarının üzerine veya yapraklara yapıştırırlar. Dişi kelebek yumurtalarını bırakırken yumurtadan çıkacak olan yavruların kolaylıkla yiyecek bulabileceği tarzda ki yerleri tercih etmektedirler. Yumurtalar genellikle küre veya silindir şeklinde olmaktadır. Bazı kelebek türleri, yumurtladıktan sonra yumurtaları dışarıdan gelebilecek tehlikelerden koruyabilmek için onları kendi tüyleri ile sararak dışarıdan görünmelerini engellemekte ve dış tehlikelere karşı onları korumaktadırlar.

MORFO KELEBEKLER


Yaygın Adı: Morfolar
Familya: Mophidae
Takım: Lepidoptera
Tür Sayıları: Yaklaşık 50 (ABD de yok).
Kanat Açıklığı: Yaklaşık 7.5-15 cm arasında

                                 SOLUNGAÇ-İPLİK KANATLI KELEBEKLER

Yaygın Adı: Solungaç-İplik Kanatlı Kelebekler (maviler, bakırlar ve çizgitüyler)
Familya: Lycaen dae
Takım: Lepidoptera
Tür Sayısı: 5.000-6.000 (142′si ABD’de)
Kanat Açıklığı: 10 mm-7 cm arasında.


                                           KIRLANGIÇKUYRUK KELEBEKLERİ


Yaygın Adı: Kırlangıçkuyruk kelebekleri(apollolar,kılıçkuyruklar,kuşkanatlılar)
Takım: Lepidoptera
Tür Sayısı: 550 civarında
Kanat Genişliği: 3-28 cm arasında

BAHAR ÇİÇEKLERİ


BAHAR ÇİÇEKLERİ


NERGİS

Nergis, nergisgiller (Amaryllidaceae) familyasından Narcissus cinsinden bitki türlerinin ortak adıdır. Diğer isimleri Narcissus, Narcisse ve Mart çanı olarak bilinir.
Bu bitkilerde sap 20-80 cm kadar yükselebilmektedir. Soğanlı olan bu bitkilerde taç yaprakları beyaz veya sarının karışımları şeklindedir. Soğanı zehirli bir bitkidir. Baharda çiçekleri ilk açan bitkilerdendir. 
                                          
                                                    



ŞAKAYIK




Şakayıklar güzel kokuludurlar ve biraz pahalıdırlar. Değişik gül çeşitlerini andıran bu çiçekler aynı zamanda ayağınıza kadar büyüyebilirler ve kesmek açısından uygundurlar. Şakayıkların geniş alana ihtiyaçları vardır ve sonbahar ya da ilkbahar başlarında ekilmelidir.


                                                  MISIR GÜLÜ

                                                


Baharda açarlar ve güneşe ihtiyaç duyarlar. Bu çiçekler kendi tohumları ile çoğalırlar.


GÜNEŞ ŞAPKASI


Bu bitkinin ömrü iki yıldır. Eğer baharın ilk aylarında çiçeğinizin açtığını görürseniz bu demektir ki ilk yılında çiçek açacaktır.




YILDIZ ÇİÇEĞİ


Yazın sonu ve bahar aylarında açan bu çiçeğin beyaz, pembe ve kırmızı renkleri vardır. Güneşi çok severler.Yıldız çiçeği, ayı kulağı olarak da bilinir.Birinci tür ayı kulağı sulak alanlarda yetişir. Yaprak ve çiçeklerinden faydalanılır. Görünüşü güle benzer.

DEĞNEK ÇİÇEĞİ



Yakından bakıldığında salkım ve havai fişekleri andırırlar. Arıların ve kelebeklerin ilgisini çekerler.Açık alan bitkilerinin en etkileyicilerinden biridir. Sık ve çalı görünümlü, dip kökten uzayan her sürgün yaz sonundan başlayarak Kasım ayına dek çiçeklenir. Eşsiz bir kesme çiçek ve kurutmalık çiçek türü olan Değnek çiçeği, adını dikine yükselip çiçeklenen sürgünlerinden alır.